Sinemanın İlkleri Dizisi
Yazar: Durmuş Akbulut
Etik Yayınları, Mayıs 2012
Etik Yayınları’ndan çıkan Sinemanın İlkleri dizisi bölgelere ve türlere göre sınıflandırılmış altı kitaptan oluşuyor. Durmuş Akbulut’un hazırladığı Amerikan Sineması, Avrupa Sineması, Belgesel ve Deneysel Sinema, Korku Sineması, Erotik Sinema ve Film Başlıyor kitapları sinemanın ilklerini, buluşlarıyla sinemanın imkânlarını genişleten ustaları konu ediniyor. İcatlar ve yeniliklerle bugünkü türlerin -aynı zamanda sinemanın- inşa edilişine aşama aşama tanık olma fırsatı sunuyor.
Amerikan Sineması
Amerikan Sineması ve Hollywood’un 1900-1941 yılları arasında geçirdiği tüm evreleri çarpıcı olay ve anekdotlarla anlatan kitap, siyah-beyaz dönemin unutulmaz isimlerine ve filmlerine genel bir bakış sunuyor. Sesli filme geçiş evresinde yaşananlar; isyanlar, sıkıntılar, unutulup gidenler, değerini bir anda kaybedenler ve sinemaya küsen büyük isimler anlatılıyor. Büyük Buhran, sansür, propaganda, ilk Westernler, Hollywood’un doğuşu, Tom Mix, Buffalo Bill, Chaplin, John Wayne, Laurel ile Hardy, ilk kadın yıldızlar, aykırı yönetmenler… Yedinci sanat sinemanın Amerika’daki serüveninin ilkleri yer alıyor.
Avrupa Sineması
Yaklaşık 1910-1941 yılları arasında Avrupa Sineması’nın yükşelişini, altın çağını ve hazin çöküşünü belgesel tadında aktaran kitap, yedinci sanatın Avrupalı öncülerine ayrıntılı bir bakış sunuyor. İngiliz, İtalyan, Fransız, Alman, Rus ve Sovyet sinemalarına ait ilkleri öyküleriyle birlikte aktarıyor; Fritz Lang, Victor Sjöström, Eisenstein, Jean Renoir, Abel Gance gibi usta yönetmenlerin yanında, Avrupa’daki ilk film stüdyolarını mercek altına alıyor. Hitler, Mussolini ve Stalin’in elinde propaganda silahına dönüşen sinema; Max Linder, Marlene Dietrich, Cinecitta, UFA, Karl Freund, Kuzey Ekolü ve Avrupa Sineması’nın tüm ilkleri bu kitapta.
Belgesel ve Deneysel Sinema
Belgesel sinemanın doğuş sancılarını ve yedinci sanatın ilk belgeselcilerini film öyküleriyle birlikte veren bu çalışma; aynı zamanda belgesel türleri üzerine genel bir bakış atıyor ve Flaherty, Grierson, İngiliz Belgesel Hareketi, Dziga Vertov ve Kameralı Adam, Kent Senfonileri ve propaganda belgesellerini çoğu kez sinopsisleriyle birlikte sunuyor. Sürrealistler, dadacılar, Bunuel, Dali, Man Ray, Marcel Duchamp, Maya Deren ve çok sayıda aykırı sinemacı en özgün çalışmalarıyla okurla buluşuyor.
Korku Sineması
Kabaca 1896-1940 yılları arasında çekilmiş tüm korku filmlerini kapsayan bu çalışma; ilk korku figürlerinin nasıl doğduğunu, hangi kaynaklardan beslendiğini ve nasıl dönüştüğünü zengin görsel malzemesiyle birlikte aktarıyor. Melies’in 1896 yapımı Şeytanın Şatosu‘ndan, Edison’ın 1910 yılında çektiği “tuhaf” Frankenstein filmine; ilk vampirlerden Dracula’ya, ilk kurt adamdan ilk zombi filmine ve ilk mumyaya çok sayıda korku klasiğini ayrıntılı biçimde okurla paylaşıyor.
Erotik Sinema
Sinemada erotizmin doğuşunu 19. yüzyıldan itibaren mercek altına alan bu çalışma çıplaklığın farklı iletişim kanallarındaki kullanımını, sinemaya sunulan hazır malzemeyi; ilk öpüşme sahnelerini, çıplaklık içeren ilk filmleri, erotik sinemanın gelişini haber veren ilk yapımları, sansürü, tepkileri, ilk vamp kadınları ve sinemayla yeni tanışan bir dünyadaki çıplaklık ve erotizm algısını çarpıcı kareler eşliğinde okurla buluşturuyor.
Film Başlıyor
İlk film, ilk sinema oyuncuları, ilk heyecan, ilk korku, ilk şaşkınlık… Sinema perdesinde kendilerine doğru gelen trenden ürken ilk film izleyicileri, ilk toplu gösterim… Tam soyunurlarken önlerinden tren geçen iki genç kızı günün birinde trenin gecikebileceği için çıplak göreceğine inanan ve bu yüzden haftalarca aynı filme gelen ilk film bağımlısı, ilk reklam film, ilk çizgi film; ilk sinema efekti, ilk renklendirme, ilk komedi filmi…
